Kontakt lenslerin temel fizik özelliklerinin geniş anlamda ünlü bilim adamı Leonardo da Vinci’nin 1508 yılında yaptığı çizimlerinde tanımladığı bilinmektedir. İnsanlığın daha sonra yüzyıllar süren aydınlanma döneminde belki kontakt lensler ile ilgili küçük gelişmeler olmuşsa da kontakt lensin bilinen tarihi 19. yüzyıldan itibaren gözlük camları ile birlikte başlamıştır.
Rene´ Descartes 1636 yılında optik düzeltmeyi sağlamak için doğrudan kornea üzerine yerleştirilen sıvı dolu bir cam tüp tanımlamıştır.
Thomas Young 1801’de, Descartes’ın düşüncesini pratiğe geçirerek, kontak lensin öncüsü sayılabilecek kornea yüzeyini nötralize eden ‘hidradiaskop’ adını verdiği bir araç geliştirmiştir.
1888 yılında Adolf Eugene Fick ve Eugene Kalt birbirlerinden bağımsız olarak insan gözüne takılabilen ilk kontakt lens tasarımlarını ortaya çıkarmışlardır.
1888’den 1938’e kadar yaklaşık 50 yıl boyunca camdan yapılmak zorunda olmaları ve ağırlıklarından dolayı kornea lenslerinin kalıcı santralizasyoınundaki güçlükler nedeniyle sklera lensleri temel kontakt lensler olmuşlar ve 1948 yılına kadar üretimi yapılmıştır.
1936’da Amerika’da ,polimetil metakrilat (PMMA) adlı şeffaf plastiğin üretilmesinden sonra 1947’de İngiltere’de Kevin Thouhy sert plastikten kornea kontakt lenslerini geliştirmiştir.
1974’de Norman Gaylord oksijen geçiren silikonu temel PMMA yapısı içine sokarak gaz geçirgen sert kontakt lensleri ortaya çıkarmıştır.
1961 yılında Çekoslovakya’da Otto Wichterle yumuşak hidrofilik plastikten imal edilmiş ilk yumuşak kontakt lensleri geliştirmiştir.Dünya piyasalarına sunumu 1972 yılında başlamıştır. Bu lenslerin oksijen ve su geçirgenliği ve kullanımındaki rahatlıkları gibi önemli avantajlarının varlığı dikkat çekmiştir.
1984’de Michael Bay ve ekibi tarafından ilk kullan-at lensleri geliştirilmiştir.
Lens materyali konusunda Wichterle’nin 1960’lı yıllarda hidroksi etil metakrilatı ( HEMA) geliştirmesinden sonraki en önemli gelişme;
998 yılında uzun süreli kullanım için tasarlanmış silikon hidrojel lenslerin kullanıma sunulmasıdır.
Bize ulaşan bilgilerin ışığında ülkemizdeki kontakt lens tarihi ise; 1944 yılında Dr.Opan’ın kontakt lensleri ilk tanımlayan yazısı ile başlar:
İlk yayınlar
1944 Dr.E.Opan: Gözlük yerine göze yapışan camlar, Ask.Sıhh.Der.
1950 Dr.Z.Tekman: Kontakt camlar.AÜTF Yıllığı.
1957 Papadapulos: Kontakt lens ile düzelttiği keratokonus olgusu.Türk Oftalmoloji Cemiyeti, Tebliğ.
1966 Dr.C. Ünlüçerçi: Kontakt cam ve tatbikatı. VI. Türk Oftalmoloji Kongre Bülteni.
1968 Dr.V.Yiğitsubay: Kliniğimizde tatbike başlaması dolayısı ile kontakt lensler AÜTF Yıllığı.
Ülkemizde bilimsel anlamda çalışmalar yapmak, eğitim vermek ve hatta yerli kontakt lens üretimini geliştirmek amaçlarına hizmet etmek üzere üniversite ve eğitim hastanelerinde aşağıdaki klinikler kurulmuştur.
Ülkemizde Kurulan ilk Kontakt Lens Bölümleri ve Öncü Hekimler:
1967… Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Kliniği… Dr.Vedat Yiğitsubay, Dr.Esin Fırat
1967… İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Ziya Gün Enstitüsü… Dr.Zeki Sürel
1969… Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Kliniği… Dr.Günhan Erbakan
1970… İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi … Dr.Turan Sezen
1974… Hacettepe ÜTF Göz Kliniği… Dr.Behiç Tüzmen, Dr.Hikmet Kandemir, Dr. Murat İrkeç
1977… SSK Ankara Hastanesi… Dr.S.Özkan,
1967’ de İÜ. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ve AÜ.Tıp Fakültesi Göz Klinikleri, İngiltere Nystle firmasından getirttikleri polimetilmetakrilat(PMMA )disklerini kendi laboratuvarlarında işleyerek sert lenslerini üretmişlerdir ,
Daha sonra yurt dışından hammadde ithali ve yabancı sermayenin gelmesi ile birlikte kontakt lens uygulamaları hız ve çeşitlilik kazanmıştır.
1969- Kesin Firması’ndan Sırrı Dökünter’in çabalarıyla, Titmus Eurecon sert lenslerin yapımına başlanmıştır.
1978-Oksijen geçirgenliği daha iyi olan selüloz-asetat-bütirat(CAB)lenslerin üretimine başlanmıştır.
1981- Kesin Firması HEMA 38 ‘den Titmus Eurecon yumuşak lensleri üretmeye başlamıştır.
1982- Teka Tic.- B&L un yumuşak lenslerini ithal etmeye başlamıştır.
*Kaynak:www.lensokulu.com